Kulak etrafında ağrısız şişlik varsa…
Yüzümüzün sağ ve sol tarafında 3’er tane olmak üzere 6 büyük tükürük bezinin yanı sıra mukoza içerisine serpiştirilmiş yüzlerce küçük mikroskobik tükürük bezi yer alıyor. Bu bezlerin oluşturduğu tükürük salgısı, sindirime yardımcı olmak ve enfeksiyona yol açan mikroorganizmalara karşı savunma sistemi oluşturmak üzere kıymetli fonksiyonlar üstleniyor. Tüm organların yanı sıra böylesine kıymetli vazifeleri olan tükürük salgısını oluşturan tükürük bezinde de âlâ ya da makûs huylu pek çok farklı çeşitte tümör gelişebiliyor. Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çetin Vural, çocuklar dahil her yaş kümesinde görülse de, tükürük bezi tümörlerinde hastaların büyük çoğunluğunu 40-70 yaş kümesinin oluşturduğunu belirterek, “Neyse ki bu tümörlerinin yüzde 70-80 üzere yüksek bir oranı âlâ huylu oluyor. Fakat âlâ huylu tümörlerin kimileri vakitle karakter değiştirerek makus huylu tümöre dönüşebildikleri için ihmal edilmemeleri gerekiyor” diyor.
Dünya istatistikleri, 100 bin kişilik bir toplulukta, bir yıl içinde bir yeni makûs huylu ve 3-4 âlâ huylu tükürük bezi tümörü ortaya çıkacağına işaret ediyor. Ülkemiz nüfusunu 85 milyon kabul edersek, her yıl 850-1000 tükürük bezi kanseri ve 4 bin kadar uygun huylu tükürük bezi tümörü oluşacağı varsayım ediliyor. Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çetin Vural, her tümörde olduğu üzere tükürük bezi tümörlerinde de erken teşhisin tedaviyi kolaylaştırdığına dikkat çekerek, “Günümüzde tıbbi teknoloji ve cerrahi tekniklerdeki gelişmeler sayesinde, geç kalmadan uygulanmış ve gerçek planlanmış âlâ huylu tükürük bezi tümörlerinin tamamına yakını, makûs huylu tükürük bezi tümörlerinin de kıymetli bir kısmı, bir daha geri gelmemek üzere hastanın hayatından çıkıyor. Birden fazla hastada geriye kalan tek şey, dikkatli bir gözün bile güç fark edeceği ince bir iz oluyor” diyor.
Ağrısız şişliğe dikkat!
Tükürük bezi tümörleri; yüz, boyun, ağız içi (damak, dil) ve yutak üzere bölgelerde birçok kere ‘ağrısız şişlik’ halinde ortaya çıkıyor. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çetin Vural, tükürük bezi tümörlerinin en sık kulak önündeki tükürük bezinde geliştiklerini belirterek, “Dolayısıyla hastaların büyük çoğunluğu kulağının önünde yahut çabucak altında şişlik ya da kitle yakınmasıyla tabibe başvuruyorlar. Tümör çene altı tükürük bezinde oluştuğunda ise çene altında şişlik/kitle ya da ağız içinde, damakta geliştiyse o bölgede kitle yakınması kelam konusu oluyor” diye konuşuyor. Kimi hastalarda tümör dışarıdan fark edilmeyecek formda derinlerde yerleşiyor. Bu tümörler birçok kere baş boyun bölgesinin öbür sıkıntıları için istenilen BT, MR yahut ultrason üzere görüntüleme sistemlerinde tesadüfen tespit ediliyor.
‘Yağ bezesidir’ diye düşünmeyin!
İyi huylu tükürük bezi tümörlerinin çoklukla yavaş büyüdüklerine dikkat çeken Prof. Dr. Çetin Vural, “Hastalar başlangıç evresinde tümörün yağ yahut lenf bezesi olduğunu düşünüp, doktora başvurmakta gecikebiliyor. Lakin makus huylu tümörler ilerleyen vakitte etraf dokuları işgal ederek ve yüz hududunu kemirerek yüz felci üzere önemli sıkıntılara yol açabiliyor, uzak organlara metastaz yaparak hayatı tehdit edebiliyor. Bu nedenle şişliklerin asla ihmal edilmemeleri gerekiyor” diyor.
Tütün önemli bir risk faktörü
İyi yahut berbat huylu tükürük bezi tümörlerinin sebebi birçok kere tam manasıyla bilinmiyor. Lakin birçok tümör üzere sigara, tütün ve radyasyona maruz kalmak bu tümörlerin oluşumunda risk faktörü olarak suçlanıyor. Warthin tümörü ismi verilen tümör ise çabucak her vakit uzun müddettir tütün kullanan hastalarda görülüyor.
En tesirli prosedür cerrahi tedavi
Tükürük bezi tümörlerinde en tesirli tedavi yolu, çabucak her vakit, ameliyat oluyor. Cerrahi sistemle tümör, birçok kere etrafındaki bir ölçü sağlıklı dokuyla birlikte ve bölgede bulunan yüz sonu üzere hayati yapılar korunarak, çıkartılıyor. Yeterli huylu yahut düşük dereceli (az saldırgan) makûs huylu tümörlerde, muvaffakiyetle yapılmış cerrahi yolla, tümörün hastanın hayatından büsbütün çıkması birçok kere mümkün oluyor. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çetin Vural, lakin yüksek derece (daha saldırgan) berbat huylu tümör varlığında cerrahi süreç sonrasında radyoterapi formülünün (ışın tedavisi) de tedavi planına eklenebildiğini belirtiyor.
Sinir monitörüyle en az risk!
Tükürük bezi tümörlerinin ameliyatlarında yüz sonunun ziyan görmesi riski hastaların en çok kaygılandıkları sıkıntıların başında geliyor. Son yıllarda, bilhassa yüz sonunun içinden geçtiği parotis tükürük bezinde yerleşmiş olan tümörlerin ameliyatla çıkartılmasında ‘sinir monitörü’ ismi verilen bir sistem yaygın olarak kullanılıyor. Prof. Dr. Çetin Vural, “Bu yol ameliyat sırasında yüz sonu ve kısımlarının korunmasını kolaylaştırıyor, ameliyatın daha inançlı bir formda tamamlanmasına katkıda bulunuyor” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
