Enerji pahalılığı en kıymetli sorun olmaya devam ediyor
Kadir Has Üniversitesi Güç ve Sürdürülebilir Kalkınma Şirinevler Escort bayan Uygulama ve Araştırma Merkezi CESD tarafından yürütülen Türkiye Toplumunun Güç Tercihleri Araştırması nın 2021 sonuçları açıklandı 10 22 Aralık 2021 tarihleri ortasında Türkiye genelini temsilen 18 yaş ve üzeri 1237 Escort Şirinevler bireyle yüz yüze görüşmeler metoduyla gerçekleştirilen araştırmada en çok önplana çıkan öge güç fiyatlarının yüksekliği oldu
Kadir Has Üniversitesi bünyesindeki Güç ve Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama ve Araştırma Merkezi CESD farklı Şirinevler Escort bilim alanlarındaki uzmanların güç konusunda disiplinlerarası eğitim ve araştırma faaliyetlerinin yürütülmesi ve ortaya çıkan bilgilerin kamuoyuyla paylaşılması gayesiyle 2015 yılında kuruldu AB dayanaklı araştırma projeleri yürüten güç dönüşümüyle ilgili yayınlar ve etkinliklere imza atan CESD in en kıymetli faaliyetlerinden biri de 2016 dan bu yana yürütülen Türkiye Toplumunun Güç Tercihleri Araştırması
2016 2019 ortasında dört sefer yapılan 2020 de ise COVID 19 salgını nedeniyle orta verilen araştırmanın beşincisi için saha çalışmaları 10 22 Aralık 2021 tarihleri ortasında yürütüldü ve Türkiye genelini temsilen 16 vilayette ikamet eden 18 yaş ve üzeri 1237 kişi ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirildi
Proje Koordinatörü ve CESD Müdürü Prof Dr Volkan Ş Ediger ile proje çalışanları Prof Dr Meltem Ucal , Doç Dr Gökhan Kirkil , Prof Dr Çiğdem Kentmen Çin İzmir İktisat Üniversitesi ve Dr Öğr Gör Emre Çelebi nin Yeditepe Üniversitesi yer aldığı araştırma grubu çarpıcı sonuçlar elde etti
2021 E GÜÇ PAHALILIĞI VE EKONOMİK SIKINTILAR DAMGA VURDU
Araştırma kapsamında Türkiye nin günümüzdeki en kıymetli sorunu nedir sorusuna iştirakçilerin yüzde 43 9 u ekonomi yüzde 17 9 u eğitim ve yüzde 8 3 ü de göçmenler cevabını verdi Sıkıntıların sırası yıllar prestijiyle daima olarak yer değiştirse de iktisat bir sorun olarak anketteki birinci sırasını korudu 2021 yılında dünyadaki en değerli sorun olarak da ekonomi birinci sırada gösterilirken yüzde 43 2 global çaptaki sıkıntılarda ikinci sırayı sıhhat yüzde 42 1 üçüncü sırayı ise eğitim yüzde 39 8 aldı
Katılımcıların enerji tüketimi konusunda en önemli gördüğü ögeler ortasında temiz ve etrafa zararsız olması yüzde 32 yerli kaynaklardan elde edilmesi yüzde 16 3 kesintisiz temin edilmesi yüzde 15 4 dikkat çekerken ucuz olması diyenlerin oranı yalnızca yüzde 13 6 da kaldı Türkiye de güçten kaynaklanan etraf sıkıntıları hangileridir sorusuna verilen yanıtlarda ise iklim değişikliği yüzde 59 6 ile birinci sırada insan sıhhatinin bozulması yüzde 56 7 ile ikinci sırada hava kirliliği de yüzde 36 2 ile üçüncü sırada geldi
Türkiye de güç sisteminin en değerli sorunu olarak enerjinin kıymetli olması yüzde 32 5 gösterilirken iştirakçilerin yüzde 18 4 ü gücün verimsiz kullanılmasını yüzde 11 8 i ise yenilenebilir gücün gereğince kullanılmamasını birer sorun olarak bildirdi
FATURALARDAN ŞİKAYET
Son bir yıldaki elektrik fiyatlarını yüksek bulanların oranı yüzde 76 7 olağan bulanların oranı yüzde 17 2 olurken iştirakçilerin yüzde 42 8 i elektrik dağıtım bedellerini çok yüksek buldu yüzde 31 7 si dağıtım bedelleri hakkında bilgisi olmadığını yüzde 20 3 ü ise dağıtım bedellerinin haksız yere alındığını belirtti Doğalgaz fiyatlarını yüksek bulanların oranı yüzde 77 olağan bulanların oranı da yüzde 15 olurken iştirakçilerin yüzde 43 6 si doğalgaz dağıtım bedellerini çok yüksek buldu yüzde 29 4 ü ise dağıtım bedelleri hakkında bilgisi olmadığını söyledi
“Akıllı sayaç kullanarak üç vakitli elektrik tarifesi uygulaması konusunda ne düşünüyorsunuz sorusuna Uygulama hakkında bilgim yok diyenler yüzde 48 3 ile birinci sırada gelirken Uygulamayı inceledim benim için faydalı olacağına inanmıyorum diyenler yüzde 27 6 ile ikinci sırada Uygulama hakkında bilgim var ve en kısa vakitte geçmeyi düşünüyorum diyenler yüzde 17 7 ile üçüncü sırada yer aldı Uygulamayı kullananların oranı ise yüzde 6 5 oldu
Öte yandan elektrik fiyatlarını çok yüksek ve yüksek bulanların son seçimlerde oy verdikleri partilere nazaran dağılımı şöyle oldu CHP yüzde 83 8 AKP yüzde 78 4 HDP yüzde 77 7 MHP yüzde 69 9 Yeterli Parti yüzde 50 Doğalgaz fiyatlarını çok yüksek ve yüksek bulanların oranlarıysa şöyle CHP yüzde 85 5 AKP yüzde 81 8 HDP yüzde 71 9 MHP yüzde 66 4 Düzgün Parti yüzde 30 4
EV VE ARABA SAHİPLİĞİ İLE GÜÇ HARCAMALARI
Yüzde 95 i il ilçe merkezlerinde yüzde 5 i belde köylerde yerleşik iştirakçilerin yüzde 52 si konut sahibi yüzde 40 ı kiracı yüzde 8 i ise bir diğerinin meskeninde ya da lojmanda yaşıyordu Evlerin yüzde 62 5 i apartman dairesi olup yüzde 41 3 ü 66 100 m2 yüzde 27 7 si 101 120 m2 büyüklükte ve yüzde 54 ü 6 ila 15 yaşında .
Evlerde en çok tüketilen güç kaynağı doğalgaz olmaya devam etti İştirakçilerin yüzde 74 9 u ısınma hedefli yüzde 74 2 si sıcak su gayeli yüzde 73 6 sı da pişirme gayeli olarak doğalgaz kullandıklarını tabir ederken ısınma ve sıcak su için ikinci sırada elektrik pişirme içinde ise LPG geldi Fırınlarında elektrik kullananların oranı yüzde 64 9 doğalgaz kullananların oranıysa yüzde 31 4 oldu
Evlerde tüketilen güç kaynakları ortasında en fazla bütçe ayrılanı da yüzde 68 7 oranında doğalgaz yüzde 26 8 oranında ise elektrik oldu En fazla bütçe ayrılan güç kaynakları için yapılan aylık harcama ise doğalgazda 251 300 TL yüzde 23 5 ve 201 250 TL yüzde 19 9 elektrikte 201 250 TL yüzde 19 ve 251 300 TL yüzde 17 2 Araba yakıtı dışında konutlarda tüketilen bütün güç kaynakları için aylık ortalama 301 400 TL harcayanların oranı yüzde 25 4 201 300 TL harcayanlar oranı yüzde 22 2 401 500 TL harcayanların oranı ise yüzde 22 2 oldu
Katılımcıların yaklaşık yarısı mesken sahibi iken arabası olanların oranı yalnızca yüzde 27 7 Bunların da yüzde 93 3 ü 1 adet yüzde 6 7 si ise 2 adet araba sahibi olduğunu belirtti Arabası olanların yüzde 39 7 si dizel yüzde 37 6 sı benzin yüzde 15 7 si ise otogaz kullandığını ve yakıt masrafları için aylık ortalama olarak yüzde 24 5 i 301 400 TL yüzde 20 4 ü de 401 500 TL harcadığını söyledi İştirakçiler elektrikli araç almalarını engelleyen nedenler ortasında yüzde 35 7 oranında fiyatının yüksek olması yüzde 19 8 oranında şarj mühletinin uzun olması yüzde 17 9 oranında tam şarjla gidilebilecek aralığın uzun olmasını gösterdi Öte yandan motosikleti olanların oranı yalnızca yüzde 8 6 da kalırken onların da yüzde 93 4 ünün tek motosikleti yüzde 6 6 sının 2 motosikleti bulunuyor Motosikletlerin yüzde 73 6 sının akaryakıtlı yüzde 22 6 sının da elektrikli olup aylık yakıt sarfiyatı için yüzde 22 4 ünün 201 300 TL ortasında bir masraf yaptığı kaydedildi
ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖNLEM VE UYGULAMALARI HÂLÂ ZAYIF
Türkiye halkının yüzde 55 9 u güç verimliliğini hakikat tanımlarken , yüzde 29 1 i güç verimliliği ve tasarrufu ortasındaki farkı bilmediğini tabir etti Öte yandan meskenlerinde ısı yalıtımı bulunanların oranı yüzde 49 1 iken enerji tüketimini azaltmak ve güç verimliliği sağlamak için önlem uygulayanların oranı yüzde 38 4 olarak kaydedildi Önlem almayanların önlem almama nedenleri ortasında ise birinci üçte bu mevzu hakkında yeterli bilgisinin olmaması yüzde 29 9 uygun kredinin bulunamaması yüzde 22 6 ve önlem uygulama maliyetlerinin yüksek olması yüzde 20 3 geldi
Enerji verimliliği tedbirlerinin ne derece uygulandığı konusundaki soruya verilen karşılıklardan müspet bedeller toplamı enerji verimli aydınlatma eserleri kullanmada yüzde 53 4 güç verimli sıcak su sistemlerini kullanmada yüzde 46 1 yakıt verimli ulaşım araçlarını kullanmada yüzde 44 6 olarak ortaya çıktı Öte yandan güç verimliliği için tüketicilerin nelere dikkat ettiğine dair soruya verilen yanıtlardan olumlu bedeller toplamı en fazla olanlar bulaşık çamaşır ve ütüyü biriktirerek yapıyoruz yüzde 52 8 evde kullanılmayan alanlarda aydınlatmayı kapatıyoruz yüzde 52 5 ve buzdolabının kapağını mümkün olduğu kadar az açıp kapatıyoruz yüzde 49 6 oldu
Türkiye halkının yüzde 99 4 ü televizyon yüzde 98 5 i çamaşır makinası yüzde 97 3 ü buzdolabı yüzde 93 5 i bulaşık makinası yüzde 92 4 ü elektrikli süpürge kullanmasına karşın rastgele bir elektrikli aleti alırken enerji etiketinde yazan bilgilerin gereğince değerlendirilmediği ortaya çıktı İştirakçilerin yüzde 31 i zaman vakit dikkate alırım derken yüzde 30 u çoğunlukla dikkate alırım karşılığını verdi Cinsiyet bazında incelediğimizde iştirakçi erkeklerin yüzde 33 7 ünün zaman zaman bayanların yüzde 30 8 inin çoğunlukla güç etiketlerinde yazan bilgileri dikkate aldığı görüldü Ampul alırken hangisini tercih edersiniz sorusuna ise yüzde 65 6 oranında flamanlı klasik ampul yüzde 53 5 oranında ise tasarruflu LED ampul karşılığı verildi
ENERJİ TERCİHLERİNDE DOĞALGAZ VE GÜNEŞ
“Maliyetleri tıpkı ve çarçabuk erişebilir olsalardı konuttaki ısınma soğutma pişirme sıcak su aydınlatma elektrikli konut aletleri kullanımı maksatlı güç gereksinimlerinizi karşılamak için hangilerini kullanmayı tercih ederdiniz sorusuna verilen karşılıklardan müspet bedeller toplamı en fazla olanlar yüzde 63 ile güneş yüzde 62 2 ile doğalgaz yüzde 57 4 ile rüzgar oldu Bunlardan hangisini kullanmayı en çok tercih edersiniz sorusuna ise yüzde 37 8 oranında güneş yüzde 26 8 oranında doğalgaz yüzde 7 8 oranında hidroelektrik yanıtı verildi
Yenilenebilir güç kaynağını tercih edenlere bu tercihin nedenleri sorulduğunda müspet pahalar toplamı en fazla olan yanıtlar şöyle sıralandı Çocuklarım ve torunlarımın geleceğini düşünüyorum yüzde 94 4 temiz ve etraf dostu yüzde 93 9 dünyada geleceğin yakıtı yüzde 93 4 Konutta yalnızca ısınma gayeli güç muhtaçlığını karşılamak için doğalgazı tercih edenlerin oranı yüzde 50 4 elektriği tercih edenlerin oranı ise yüzde 16 9 oldu Elektrik muhtaçlığını karşılamak için tercih edilen en öncelikli güç kaynağı ise doğalgaz yüzde 37 7 ve güneş yüzde 17 9 . “Gelecekte Türkiye için en değerli bulunan güç kaynağı olarak sırasıyla doğalgaz diyenlerin oranı yüzde 30 4 güneş diyenlerin oranı yüzde 22 8 olurken petrol diyenlerin oranı yüzde 10 6 da kaldı
Doğalgaz her açıdan tercih edilmesine karşın iştirakçilerin yaşadıkları konutta çatı ve cephe güneş panellerinden elektrik üreten bir sistemin bulunması oranı sadece yüzde 16 7 oldu Yüzde 83 3 ünde bu çeşit sistemlerin olmamasının nedeni olarak kurulum maliyetlerinin yüksek olması yüzde 28 1 oturulan binanın bu sistemler için uygun olmaması yüzde 26 3 ve komşularla ortak karara varılamamış olması yüzde 25 3 gösterildi Konutunuzda çatı ve cephe güneş panellerinden elektrik üretim sistemleri kurulması hakkında ne düşünüyorsunuz sorusuna ise iştirakçilerin yüzde 33 ü konu hakkında kâfi bilgim yok yüzde 29 8 i de uygun bütçe kredi bulabilirsem kullanırım karşılıklarını verdi
Katılımcılara yaşadıkları vilayet sonları içinde hangi tip santrallerin kurulmasını destekleyecekleri sorulduğunda yüzde 58 7 si rüzgar yüzde 55 4 ü güneş yüzde 50 1 i doğalgaz yanıtı verirken jeotermal yüzde 41 9 kömür yüzde 34 5 ve nükleer yüzde 28 8 güç santrallerinin oranı genele kıyasla düşük kaldı Nükleer güç santralini destekleme oranı Tekirdağ da yüzde 55 i Samsun da yüzde 54 4 Malatya da yüzde 47 1 olarak kaydedilirken desteklememe oranı ise Manisa da yüzde 79 7 Erzurum da yüzde 65 Bursa da ise yüzde 61 6 oldu
Nükleer güç santralini destekleyenlerin son seçimlerde oy verdikleri partilere nazaran dağılımı ise şöyle kaydedildi MHP yüzde 38 8 AKP yüzde 31 8 CHP yüzde 30 6 HDP yüzde 24 8 UYGUN Parti yüzde 23 5 Eğitim seviyesi arttıkça nükleer santralleri destekleme oranının azaldığı görüldü Nükleer santrallerle ilgili tabirlerden müspet kıymetleri en fazla olanlar ise şöyle sıralandı Nükleer santraller etraf ve toplum sıhhati için tehdit ve riskler içerir yüzde 51 7 nükleer güç santrallerinin güç gereksiniminin karşılanmasında kıymetli bir rolü vardır yüzde 44 ve Türkiye kendi nükleer güç teknolojisini geliştirmelidir yüzde 43
ENERJİ SİYASETLERİNDEKİ ŞUUR SEVİYESİ VE SEÇİMLER
“Genel seçimlerde oy verdiğiniz partinin güç siyasetleri konusunda ne derece bilgilisiniz sorusuna iştirakçilerin yüzde 42 si ne bilgiliyim ne değilim yüzde 33 2 si bilgiliyim yüzde 24 8 i de bilgisizim dedi Siyasi partilerin güç siyasetleri hakkında haberlerin yüzde 55 1 oranında televizyondan yüzde 41 1 oranında internet sosyal medyadan takip edildiği söylenirken siyasi partilerin güç siyasetleri hakkında bilgilerine başvurulan kurum ve şahıslar yüzde 30 6 oranında aile arkadaş çevresi yüzde 23 7 oranında da güç şirketleri olarak ortaya çıktı İştirakçilerin yüzde 36 2 si seçimlerde oy vereceği siyasi partinin güç siyasetlerini dikkate aldığını yüzde 24 ü ise almadığını söyledi
Hükümet siyasetlerini kıymetlendirme çerçevesinde müspet bedeller toplamı en fazla olan mevzular öbür yıllarda olduğu üzere 2021 de de yüzde 43 3 oranla doğalgaz temini yüzde 42 oranla elektrik üretimi iletimi dağıtımı yüzde 39 7 oranla petrol ve doğalgaz boru hatları oldu Hükümetin nükleer güç siyasetlerine takviye yüzde 32 6 ile son sırada yer alırken destekleyenlerin yüzde 41 4 ü MHP yüzde 34 9 u AK Parti yüzde 32 8 i CHP yüzde 30 6 sı HDP yüzde 26 5 i ise YETERLİ Parti seçmenlerinden oluştu Türkiye nin enerjiyi hangi ülkeden almasını tercih edersiniz sorusuna ise yüzde 33 8 oranında Hiçbirinden almayalım kendimiz üretelim yüzde 16 2 oranında Azerbaycan yüzde 14 8 oranında da Ucuz olandan alınsın karşılığı verildi
KÜRESEL ÇAPTAKİ GÜÇ PROBLEMLERİNE BAKIŞ
“Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz sorusuna iştirakçilerin yüzde 68 6 sı evet karşılığını verdi Siyasi partiler bazında iklim değişikliğine inanma durumu CHP seçmenlerinde yüzde 76 2 HDP seçmenlerinde yüzde 72 7 AK Parti seçmenlerinde yüzde 64 6 ÂLÂ Parti seçmenlerinde yüzde 58 8 MHP seçmenlerinde ise yüzde 52 6 olarak kaydedildi Global iklim değişikliğine inanma oranları ilkokul mezunu yahut düşük eğitim düzeyindekilerde yüzde 59 1 olurken üniversite mezunlarında yüzde 73 3 e yükseldi Katılımcıların yüzde 71 8 i küresel iklim değişikliğinin insan kaynaklı nedenlere dayandığına inandığını belirtti
Sürdürülebilir kalkınma ve global iklim değişikliği üzere milletlerarası hususlarda bilgi sahibi olma oranları incelendiğinde iştirakçilerin yüzde 26 sının Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ,yüzde 14 9 unun Paris İklim Sözleşmesi ,yüzde 7 2 sinin Avrupa Yeşil Mutabakatı ,yüzde 6 4 ünün ise Milenyum Kalkınma Hedefleri hakkında bilgi sahibi olduğu görüldü Bununla birlikte iştirakçilerin yüzde 38 4 ü sürdürülebilirlik kavramını gerçek tanımlarken bu kavram için verilen bir öbür karşılık da yüzde 23 bir kurum ya da ülkenin gelirini daima artırması olarak kaydedildi
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
