Geçmişten günümüze birçok toplumda hem klâsik hem de dini sebeplerle uygulanan sünnet süreci, tıbbi açıdan da yarar sağlıyor. Lakin bu sürecin bilhassa 2 -5 yaş ortasında uygulanması, çocukların ruhsal ve cinsel kimlik gelişimini olumsuz istikamette etkileyebiliyor. Çocuklarda sünnet için en uygun vakit yenidoğan ve birinci 6 aylık periyot olarak belirtilirken, sürecin uygun şartlarda uzman tabip tarafından yapılması büyük ehemmiyet taşıyor. Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Cerrahisi Bölümü’nden Op. Dr. Dilan Altıntaş Ural, bilhassa okulların orta tatil periyodunda de sünnet sürecine ağır bir ilgi olduğunu belirterek sünnetin yararları ve bu mevzuda dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi:
Sünnet, çocuğun cinsel organının uç kısmını örten derinin (prepüsyumun) cerrahi bir süreç ile çıkarılmasıdır. Önemli bir cerrahi süreç olan sünnet birkaç farklı usul ile yapılmaktadır. Erkek çocuklarının erişkin periyotta cinsel sıhhatinin ve cinsel fonksiyonunun korunması bakımından bu sürecin bir cerrahi müdahale olduğu unutulmamalı, uygun kaidelerde yaptırılmasına dikkat edilmelidir.
2-5 yaş ortasında yapılmaması öneriliyor
Çocukların gelişimi sadece fizikî değil, birebir vakitte ruhsal olarak da değerlendirilmelidir. Teknik olarak her yaşta uygulanabilen sünnet sürecinin 2-5 yaş ortası periyotta yapılmaması daha uygundur. Zira bilhassa 2-5 yaş ortasındaki çocuklarda cinsel kimlik ve şuur gelişmeye başlamaktadır. Bu devirde geçirilen operasyon çocukta travmaya neden olabilir ve ruhsal gelişim olumsuz tarafta etkilenebilir.
Bu bahiste tecrübeli bir doktor tarafından hastane ortamında yapılmalı
Sünnetin kesinlikle hastanede steril ortamda ve gerekli ekipmanlar ile yapılması gerekir. Yenidoğan ve 3 aylık bebeklerde lokal anestezi ile süreç gerçekleştirilir. . Bunun dışındaki periyotlarda sünnet ameliyatlarının genel anestezi ile yapılması daha uygun olmaktadır. Lokal ya da genel anestezi uygulandıktan sonra ameliyat bölgesi temizlenerek steril hale getirilir ve penis ucundaki cilt katlantısı kesilerek çıkarılır. Ameliyat bölgesinde kanama denetimi yapıldıktan sonra cilt yeni anatomiye uygun halde dikilir. Dikişler tabiatıyla eriyen cinsten oldukları için sünnet operasyonu sonrası dikişlerin alınması gerekmemektedir.
Yenidoğan sünnetinin avantajları daha fazladır
Yenidoğan periyodundaki çocuklara yapılan sünnet sürecinde lokal anestezi kullanılmaktadır. Yani bebek aç kalmadan, genel anestezi almadan konforlu bir biçimde sünnet olmaktadır. Sünnet sonrasında daha az ödem oluşurken, yara uygunlaşması daha süratli olmaktadır. Bununla birlikte süreç esnasında bebek ağrı hissetmez ve birinci 24 saat içinde oluşan ağrı, ağrı kesicilerle denetim altına alınabilir. Bu nedenle sünnet ne kadar erken gerçekleşirse o derece avantaj sağlar.
Peygamber sünneti olan çocukların sünneti ertelenmeli
Bazı durumlarda çocuklara sünnet yapılmaması gerekir. Hipospadias olarak isimlendirilen, halk ortasında Peygamber sünneti denilen durum bunlardan biridir. Peygamber sünnetinde idrar deliği olması gereken yerde bulunmaz. Bu durumun düzeltilmesi için sünnet derisi kullanılır. Bu nedenle birinci başta sünnet süreci önerilmez. Lakin düzeltme cerrahisinden sonra sünnet yapılabilir. Bununla birlikte hemofili ve başka kan pıhtılaşma bozukluğu olan hastalara ve kanamaya eğilimli olanlara gerekli tetkik ve tedbirler alınmadan sünnet yapılmamalıdır. Ayrıyeten üreme ve idrar yolları ile ilgili doğumsal (kalıtsal) hastalığı olanlarda öncelik anatomik açıdan düzeltici ameliyatlara verilmelidir.
Sünnet süreci değerli tıbbi yarar sağlar
Ülkemizde ve dünyada ekseriyetle dini ve klâsik nedenlerle sünnet uygulanır. Fakat kimi tıbbi mecburilik ya da esirgeyici gayelerle da gerçekleştirilen sünnet süreçleri bulunmaktadır. Her iki hedefle yapılan sünnetin bilhassa tıbbi açıdan faydaları bulunmaktadır. Bu yararlar şöyle sıralanabilir:
- Sünnet sonrası penisin temizlenmesi ve hijyeni daha kolay olur. Sünnetli erkeklerde idrar yolu enfeksiyonu görülme riski daha azdır.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıkların görülme sıklığı daha düşüktür.
- Sünnetsiz peniste penis ucunda darlık (fimozis) görülebilir. Bu darlığa bağlı olarak sünnet derisi yeteri ölçüde geri çekilemez ve penis başında inflamasyon daha sık oluşur.
- Nadir görülmekle birlikte, penis kanserine sünnetli erkeklerde daha az rastlanır.
- Sünnetli erkeklerin cinsel partnerlerinde rahim ağzı (serviks) kanser oranı daha düşüktür.
Uygun olmayan şartlarda gerçekleştirilen sünnet süreci organ kaybına yol açabilir
Çocuklarını sünnet ettirmek isteyen ebeveynlerin bu süreci ciddiye alması gerekmektedir. Zira bu cerrahi bir süreçtir ve kesinlikle cerrah tarafından yöntemine ve kaidelere uygun halde yapılmalıdır. Uygunsuz kaidelerde, cerrahlar dışındaki uzman olmayan bireyler tarafından yapılan sünnetlerde penisin gövde ve/veya baş kısmında yaralanmalar ile estetik yanılgılar oluşabilir. Bununla birlikte idrar kanalı yaralanmaları, penis gövdesi ve glans ismi verilen penis başı yaralanmalarını düzeltmek önemli ameliyatlar zinciri gerekebilir. Bazen de bu yanılgıları düzeltmek mümkün olmayabilir ve durum organ kaybına kadar gidebilir. Sünnetin çocuk için en ülkü koşullarda yapılması, ilerde yaşanabilecek meselelerin engellenmesi açısından epeyce ehemmiyet taşır.
Sünnet sonrası dikkat edilmesi gerekenler
- Sünnetten çabucak sonra birinci 2 gün ağrı, penis ucunda kızarıklık ve şişme (ödem) görülebilir. Ağrı kesiciler ve çocuğun uzun müddet ayakta kalmaması ile süratli düzgünleşme sağlanır. Penis 2 hafta içinde olağan görünümüne kavuşur.
- İkinci günün sonunda banyo yapılabilir.
- Bezli çocukların sünnet sonrası birinci 3-4 gün olağanda giydiklerinden bir büyük bez; tuvalet alışkanlığı edinmiş çocukların ise yaşlarına ve kilolarına uygun sünnet külodu giymeleri önerilmektedir.
- Bazı sünnet hadiselerinde ameliyat sonrası hafif kanama görülebilir. Bu cins durumlarda tabibin bilgilendirilmesi gerekir.
- Çocuk sünnet olduktan 2 hafta sonra temizliğinden emin olunan havuz ve denize girebilir.
- Durmayan kanama, idrar yapmakta sorun, berbat kokulu akıntı üzere durumlarda yahut 37,5 dereceyi geçen ateş görüldüğünde beklemeden kesinlikle doktora başvurulmalıdır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı